Dağgöl Mahallesi Pagan Caddesinde tarzlarını yansıttıkları renklerle boyadıkları duvarlara ünlü sanatçılar ile dengbêjlerin resimleriyle süslenen ve “Hiç Akustik” adını verdikleri stüdyoda seslendirdikleri “Momê” klibi için Berçelan yaylasını mekan olarak kullandılar.  

Kentin en güçlü seslerinin yer aldığı Colemêrg Collective grubu; henüz ergenlik çağına girmiş 'Momê' adında bir Berivan'nın başından geçmiş destansı bir hikâyeyi ele aldı. 

Hakkari'de yaşanmış ve Kürt halkı ile Asur (Keldani) halkı tarafından yüz yıllardır iki dilde anlatılan trajik olayda; Ailesiyle Cilo dağlarında kendi sürüsünde Berivan'lık (Süt Sağcılığı) yapan 'Momê" adında bir kız çocuğunun başından geçen ve ölümle sonuçlanan bir olayı anlatıyor. 

Momê'nin trajik hikayesi şöyle:

Momê Hakkari Cilo Dağı eteklerinde yer alan Meydanbelek yaylasında berivanlık yapan genç güzel bir kadındı.

Her yaz yaylada ot toplayan Momê, bir sabah çalışmaya giderken koyunların dereden su içtiğini görür. Koyunların su içişlerini hayranlıkla izleyen Momê, küçük kulaklı bir koyunun doğum yapışına ve bu esnada ölmesine şahitlik eder.

Koyun ölünce ortada kalan yavruyu kucağına alan Momê, onu temizler ve emzirmeye başlar. Mucizevi bir şekilde evli olmamasına rağmen göğüslerinden süt akan Momê, küçük kuzunun karnını doyurduktan sonra oradan ayrılır. Kuzu Momênin kucağından ayrılmaz. Kimse görmesin diye her sabah herkesten önce uyanan Momê, uzun süre küçük kuzuya süt vermeyi sürdürür.

Bir sabah yine küçük kuzuya süt veren Momê, ardından yıkanmak için dereye iner derede diğer berivanlar göğüslerinden süt aktığını görür ve momênin çobanla beraber olduğunu genç bir kızın göğüslerinden süt gelmesinin başka şekil açıklanmadığını idda edip herkese yaymaya başlarlar.

Bu durum en çok çobanın hoşuna gider çünkü momê aşığıdır çoban. Artık herkesin gözü Momê'nin üstündedir.  Momê'nin ağabeylerinden ikisi onu öldürmek için karar alır. Sadece en küçük ağabey bu duruma karşı çıkar ve Momê'nin ilişki yaşadığını zannettikleri kişiyle evlenmesi gerektiğini söyler. Momê, ailesine ‘Ben bir şey yapmadım sadece yavru bir kuzuya süt verdiğini belirtir.

Kimseyle bir ilişkisinin olmadığını söyleyen Momê, berivanların gördüklerini yanlış anladığını ifade eder. Fakat büyük abiye kimse laf geçiremez ve momêyi öldürürler. Momê iftiraya uğramış ve canından olmuştur. Eski zamanlarda erkeğe iki mezar taşı kadına ise bir mezar taşı dikilirdi.

Momênin mezar taşını bile dikmezler tepki amaçlı toprağa düz bir şekilde bırakırlar. Emzirdiği küçük kuzu Momênin mezarı başından ayrılmaz günlerce orda kalır. Küçük kuzu mezar üzerinde gezerken ayak izleri momênin mezar taşında iz bırakır.

Momênin annesi mezarına ziyarete gelince birden kuzunun ayak izlerini taş üzerinde görür ve şok olur orda kızının haksızlığa uğradığını ve iftaraya uğrayıp öldürüldüğünü anlar o sırada bu türkünün ağıdını yakar.

Berçelan yaylasında çekilen klipte de olayın yaşanmış hâli anlatılmaktadır.  

 

Editör: Erkan Çobanoğlu