Bartın, önergesinde SEGE-2025 verilerinin Türkiye’deki mekânsal kalkınma farklılıklarını açık biçimde ortaya koyduğunu ifade etti. Rapora göre Hakkari, genel endeks değeri –1,471 ile 77. sırada yer alırken, altı gelişmişlik kademesinin sonuncusunda bulunuyor. Demografi, istihdam, eğitim, sağlık, rekabetçilik, mali yapı, erişilebilirlik ve yaşam kalitesi göstergelerinde Türkiye ortalamasının oldukça gerisinde kalan Hakkari’nin bu tabloyla birlikte ülke genelinde en dezavantajlı illerden biri haline geldiğini söyledi.
Milletvekili Bartın, Hakkari’nin içinde bulunduğu TRB2 bölgesinin (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) de düşük performans gösterdiğini ve bu durumun bölgesel kalkınma politikalarının sürdürülebilir bir etki yaratamadığını ortaya koyduğunu vurguladı. Bartın, özellikle rekabetçilik, yenilikçilik ve yaşam kalitesi alanlarında 81. sırada yer alan Hakkari’nin üretim altyapısı, girişimcilik ekosistemi ve kamusal yaşam standartları açısından ciddi eksiklikler yaşadığını ifade etti.
Bartın, bu verilerin yalnızca ekonomik göstergelerle açıklanamayacağını, kalkınma farklılıklarının siyasal ve yönetsel boyutlarının da bulunduğunu belirtti. Önergesinde, “SEGE-2025’te altıncı kademede yer alan illerin tamamına yakınının Kürt nüfusun çoğunlukta yaşadığı bölgelerde olması bir tesadüf müdür? Yoksa bu durum yıllardır süren yapısal dışlanmanın bir sonucu mudur?” sorusunu yöneltti.
Kalkınma politikalarının merkezileşmesi, yerel yönetimlerin etkisizleştirilmesi ve güvenlikçi yaklaşımların yatırım kararlarında belirleyici hale gelmesinin, bölgesel gelişmişlik farklarını derinleştirdiğini savunan Bartın, “Kürt meselesinin demokratik yollarla çözülememesi yalnızca siyasal alanda değil, sosyo-ekonomik göstergelerde de derin bir tahribat yaratmıştır” ifadelerini kullandı.
Hakkari Milletvekili Bartın, önergesinde Hazine ve Maliye, Kültür ve Turizm, Tarım ve Orman, Milli Eğitim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Aile ve Sosyal Hizmetler, Sanayi ve Teknoloji, İçişleri, Ulaştırma ve Altyapı ile Sağlık Bakanlarına çeşitli sorular yöneltti. Bartın, Hakkari’nin düşük gelişmişlik kademesinde yer almasının nedenlerinin açıklanmasını, bölgede istihdam, eğitim, sağlık, kadın ve genç işsizliği konularında özel kalkınma programlarının geliştirilip geliştirilmediğini sordu.
Önergesinde kamu yatırımları ve teşvik sistemlerinin bölgesel dağılımındaki dengesizliğe dikkat çeken Bartın, performans odaklı bir izleme ve değerlendirme mekanizması kurulması gerekliliğini vurguladı. Ayrıca Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nda belirtilen ilkeler doğrultusunda, yerinden yönetimi esas alan ve demokratik katılımı güçlendiren yeni bir kalkınma modeline ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
Bartın, Hakkari ve bölge illerinin kalkınma potansiyelinin açığa çıkarılmasının yalnızca yerel bir mesele değil, Türkiye’nin demokratikleşme süreci ve toplumsal barışı açısından da stratejik önem taşıdığını söyledi. SEGE-2025 verilerinin, mekânsal kalkınma eşitsizliklerinin ekonomik göstergelerle sınırlı kalmadığını, toplumsal ve siyasal düzeyde de derinleştiğini ortaya koyduğunu belirten Bartın, Meclis’in bu konuda kapsamlı bir inceleme yapması gerektiğini ifade etti.
