Suriye’de Dürzi topluluğu
Yaklaşık 700 bin nüfusa sahip Dürziler, Suriye’de özellikle Süveyda’da yoğunlaşmış durumda. Büyük bölümü silahlı olan bu topluluk, son günlerde Şam’ın Ceramana ve Eşrefiye gibi Dürzilerin yaşadığı mahallelerinde meydana gelen çatışmalarda ön saflarda yer alıyor.
Dürzi inancı
Dürzi inancı, “Rasâil el-Hikme” (Bilgelik Mektupları) adlı batini (içsel) bir yoruma dayanıyor. Topluluk dışa kapalı bir yapıya sahip; yalnızca kendi içlerinden biriyle evleniyorlar ve sadece “âlim” sayılan kişiler kutsal metinleri okuyabiliyor.
Suriye’de yürütülen anayasa tartışmalarında, kendi haklarının tanınmasını talep eden Dürziler, bu amaçla silah bırakmayı reddediyor. 1 Ocak 2025’te konuşan Dürzi lideri Şeyh Hikmet Hicri, "Silahlarımızı bırakmayız, ta ki anayasa, devlet ve hükümet kurulana dek," dedi ve Suriye için en uygun sistemin adem-i merkeziyetçi (yerinden yönetim) olduğunu vurguladı.
Yayımlanan ses kaydı ve mezhepsel çatışmalar
Ancak 28 Nisan’da Humus’taki bir üniversitede yaşanan mezhepsel bir tartışma, tansiyonu daha da artırdı. Sosyal medyada İslam peygamberine hakaret içeren bir ses kaydının paylaşılması ve kaydın sahibi olarak bir Dürzinin gösterilmesi, bölgede yeni bir kriz başlattı. Her ne kadar sonradan sesin sahibinin Dürzi olmadığı ortaya çıksa da, bu durum gerilimi tırmandırdı.
“Silahlı gruplar Ceramana ve Eşrefiye mahallelerine saldırdı”
Rûdaw’un Şam muhabiri Dılxwaz Muhammed yaşanan çatışmalara ilişkin, “30 Nisan’da silahlı gruplar Ceramana ve Eşrefiye mahallelerine saldırdı. Çatışmalar ulaşımı durma noktasına getirdi” dedi.
Buna göre, “Rical el-Kerame” adlı Dürzi silahlı grubu ile rejim güçleri karşı karşıya gelirken, Suriye hükümeti bölgeye takviye asker sevk etti. Resmi kaynaklara göre en az 11 güvenlik görevlisi hayatını kaybetti, ancak bazı kaynaklar bu sayının 30’a yakın olduğunu bildiriyor.
Dürzi liderliği ile Suriye hükümeti arasında dün yapılan görüşmede çatışmaların durdurulması konusunda anlaşmaya varıldı. Ancak bazı silahlı grupların bu mutabakata uymadığı ve sivillere yönelik saldırılar düzenlediği belirtiliyor. Özellikle Eşrefiye semtinde büyük bir sivil kaybı yaşanabileceği yönünde uyarılar yapılıyor.
Yetkililer, olayları tetikleyen ses kaydının provokasyon amacıyla yayıldığını ve gerilimi bilinçli şekilde artırmayı hedeflediğini değerlendiriyor.
Hükümet ile Dürzi topluluğu arasındaki temaslar, çatışmaların kontrol altına alınması amacıyla sürdürülüyor.
