Adını 20. yüzyılın efsanevi dengbêji Şakiro’dan alan Wêqfa Dengbêj Şakiro û Jiyandina Çanda Dengbêjiyê – Türkçesiyle Dengbêj Şakiro ve Dengbêjlik Kültürünü Yaşatma Vakfı – resmi açılışı henüz yapılmadan tabelasını asarak faaliyetlerine hazırlık sürecine başladı.

Vakfın üç dilli (Kürtçe, Türkçe, İngilizce) tabelası dikkat çekerken, kurumun sadece yerel değil, uluslararası düzeyde de kültürel bir misyon üstlenmeyi hedeflediği vurgulanıyor. Aynı zamanda vakfa dair bilgiler ve Dengbêj Şakiro’nun hayatını konu alan kapsamlı bir internet sitesi de erişime açıldı.

Be491030 E693 495D Bd2B D8Ddc6660E88

Dengbêj Şakiro Kimdir?

Vakfa adını veren Dengbêj Şakiro (Şakiro Derwêşê Evdî), Kürt sözlü geleneğinin en güçlü temsilcilerinden biri olarak kabul ediliyor. 25 Aralık 1936’da Ağrı’nın Eleşkirt ilçesine bağlı Kelê (Toprakkale) köyünde doğan Şakiro, çocukluğundan itibaren dengbêjlik geleneğiyle iç içe büyüdü. Babası Bedih Deniz, halk arasında “Bedihê Mihê Zilî” adıyla tanınıyordu.

Şakiro, olağanüstü sesi, güçlü hafızası ve doğaçlama anlatım kabiliyetiyle kısa sürede büyük bir şöhrete ulaştı. Yüzlerce yıllık destanları, aşk hikâyelerini ve tarihi anlatıları hafızasında taşıyarak halkın kolektif belleğini sözlü olarak korudu. En bilinen eserleri arasında Kekê Xiyasedîn, Geliyê Zîlan, Gulê Dêran, Emro, Şerê Mala Nasir, Eliyê Pûrto, Nêçîrvano, Esmerê ve Kejê yer alıyor. Şakiro, 1996 yılında hayatını kaybetti ancak ardında kuşaktan kuşağa aktarılacak derin bir kültürel miras bıraktı.

Vakfın Vizyonu: Sadece Bir İsim Değil, Bir Hafıza

Vakıf yöneticileri, yakın zamanda bir açılış etkinliği düzenlemeyi planlıyor. Eğitim atölyeleri, arşiv çalışmaları, kültürel hafıza etkinlikleri, sempozyumlar ve yurt içi ile yurt dışında yaşayan dengbêjleri bir araya getirecek projeler gündemde.

Vakfın yetkili müdürü Mehdi Tanrıkulu, çalışmanın sadece bir ismi yaşatmayı değil, köklü bir kültürel hafızayı sürdürülebilir yapılarla inşa etmeyi hedeflediğini belirtti. Tanrıkulu şu açıklamalarda bulundu:

“Dengbêjlik yalnızca sözlü bir anlatım biçimi değil; halkın tarihi, acısı, direnişi, sevgisi ve sesidir. Bu sesi yaşatmak, belgelemek ve gelecek kuşaklara aktarmak için yola çıktık. Sadece bir vakıf değil; aynı zamanda eğitim merkezleri, arşivler ve kültürel üretim alanları oluşturmayı amaçlıyoruz. Dengbêj Şakiro’nun adıyla başladık, ama onunla birlikte tüm dengbêjlerin sesine ev sahipliği yapmayı diliyoruz.”

Yurt içi ve yurt dışında yaşayan tüm dengbêjleri vakıf çatısı altında bir araya gelmeye davet eden Tanrıkulu, çağrısını şu sözlerle tamamladı:

“Dengbêjlik mirasını birlikte yaşatmak istiyoruz. Tüm dengbêj dostlarımızı bizimle iletişime geçmeye ve bu çatı altında birlikte üretmeye davet ediyoruz.”

I M G 6377

Muhabir: ROJ YİĞİT